ਕਪੂਰਥਲਾ ਦਰਿਆ ਬਿਆਸ ਅਤੇ ਸਤਲੁਜ ਦੇ ਸੰਗਮ ‘ਤੇ ਦੁਆਬਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਲੰਧਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਪੱਛਮ ਵਲ ਸਥਿਤ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇੱਕ ਡਿਸਟ੍ਰਿਕਟ ਹੈ l ਇਹ 910 ਕਿਲੋ ਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਚ 2 ਕਸਬੇ ਸੁਲਤਾਨਪੁਰ ਲੋਧੀ, ਫੱਗਵਾੜਾ ਤੇ 167 ਪਿੰਡ ਸਨ l 1930 ਵਿੱਚ...
ਅਠਾਰਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ -ਭਾਗ ਦੂਜਾ
Continued from ………………………………………….ਭਾਗ ਪਹਿਲਾ ਇਸ ਵਕਤ ਤਕ ਮਰਹੱਟੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਛਾ ਚੁੱਕੇ ਸਨ l ਉਨਾ ਨੇ ਮਰਹਟਿਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਅਬਦਾਲੀ ਨੂੰ...
ਜੀਂਦ
ਜੀਂਦ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਫੁਲਕੀਆਂ ਰਿਆਸਤਾਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1764 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀl ਇਸ ਵਿੱਚ 442 ਪਿੰਡ ਅਤੇ ਚਾਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਗਰ ਜੀਂਦ ,ਸੰਗਰੂਰ, ਦਾਦਰੀ ਅਤੇ ਸਫ਼ੀਦੋਂ ਸਨ lਜੀਂਦ ਨਾਮ ਦਾ ਉਥਾਨ ਜੈਨਤਾਪੁਰੀ ਤੋਂ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਗੱਲ ਕਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ...
ਮਹਾਰਾਣੀ ਜਿੰਦ ਕੌਰ
ਮਹਾਰਾਣੀ ਜਿੰਦ ਕੌਰ , ਸਿੱਖ ਸਲਤਨਤ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਛੋਟੀ ਤੇ ਆਖਿਰੀ ਰਾਣੀ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਸਿੱਖ ਰਾਜ ਦੇ ਪਤਨ -ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਰਾਜ ਦੀ ਸਲਾਮਤੀ ਲ਼ਈ ਅਣਥੱਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈl ਉਸਨੇ ਇਸ ਕਾਲ ਦੇ ਦੁਖਾਂਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਡਾਂ ਤੇ...
Travels of Guru Nanak Sahib
During his stay in sultanpur ,Guru Nanak Sahib every early mornings and evenings after the job, accompanied by Mardana used to go to the Vahi Nadi (a small river nearby ) for taking bath, meditating, and singing...
ਪੰਜਾਬੀ ਸੂਬਾ (1 ਨਵੰਬਰ 1966)
ਪੰਜਾਬੀ ਸੂਬਾ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਨੂੰ ਅਜ਼ਾਦ ਕਰਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਵੀ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਾਂਗ ਅਲੱਗ ਸਟੇਟ ਲੈਣ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀl ਪਰ ਨਹਿਰੂ ਅਤੇ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਜੋ ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਬਜ਼ ਬਾਗ ਦਿੱਖਾਏ ਸੀ, ਉਹਨਾਂ ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਕੇ...
ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ
ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਜਾਪੁ ਸਾਹਿਬ, ਅਕਾਲ ਉਸਤਤ 33 ਸਵਈਏ, ਖਾਲਸਾ ਮਹਿਮਾ, ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਬੋਧ, ਚੰਡੀ ਚਰਿਤ੍ਰ (ਵਡਾ) ਚੰਡੀ ਚਰਿਤ੍ਰ (ਛੋਟਾ), ਚੰਡੀ ਦੀ ਵਾਰ, ਚੋਬਿਸ ਅਵਤਾਰ, ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ, ਚਰਿਤ੍ਰੋ ਪਾਖਯਾਨ, ਜਫਰਨਾਮਾ, ਹਕਾਯਤਾਂ, ਸ਼ਬਦ ਹਜਾਰੇ, ਪਵਿਤਰ ਬਾਣੀਆਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈl...
ਸਿਖ ਰਹਿਤ ਮਰਯਾਦਾ
ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ-ਹਿੰਦੀ ਸ਼ਬਦ-ਕੋਸ਼ ਅਤੇ ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨਾਭਾ ਅਨੁਸਾਰ: ਸਮਾਜ ਅਥਵਾ ਰਾਜ ਵੱਲੋਂ ਥਾਪਿਆ ਨਿਯਮ। ਜਾਂ, ਜੋ ਦੇਸ ਅਥਵਾ ਸਮਾਜ ਦੀ ਹੱਦ-ਬੰਦੀ ਕਰੇ, ਉਸਨੂੰ ਮਰਯਾਦਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।ਮਨੁੱਖ ਜਦ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੰਸਾਰਕ ਮਰਯਾਦਾ ਦਾ...
ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮੀਰੀ ਪੀਰੀ ਦਾ ਸੰਕਲਪ
ਪੀਰੀ -ਪੀਰ, ਫਕੀਰ, ਦਰਵੇਸ਼, ਜੋਗੀ,ਸੰਤ, ਮਹਾਤਮਾ ਆਦਿ ਮਤਲਬ ਸ਼ੁੱਧ ਆਤਮਾ ਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਆਚਾਰ ਵਾਲੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਰੱਬ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਮੰਨਦਾ ਹੋਵੇ l ਉਹ ਰੱਬ ਜੋ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ਰਚਣਹਾਰ ਹੈ, ਨਿਰਭਉ, ਨਿਰਵੈਰ ,ਅਕਾਲ ਮੂਰਤ ਜੂਨਾ ਰਹਿਤ ਤੇ ...
ਸੰਖੇਪ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ( 1469- ) Part II
ਅਬਦਾਲੀ ਆਪਣੇ ਮੁਖਬਰਾਂ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਵਡੀ ਫੌਜ਼ ਲੈਕੇ ਸਿੰਘਾ ਤੇ ਹਲਾ ਬੋਲਣ ਲਈ ਆ ਗਿਆ 1 ਸਿਖਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਬਚੇ ਤੇ ਬੁਢੇ ਵੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾ ਨੂੰ ਬੀਕਾਨੇਰ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿਚ ਛਡਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਹੋਇਆ 1 ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦਰਿਆ ਸਤਲੁਜ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਜਗਰਾਓਂ ,ਆਂਡਲੂ...
ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਦਾ ਸੰਕਲਪ
ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵ ਪੂਰਨ ਕਰਮ ਹੈl ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨਾਲ ਇਸਦਾ ਅਹਿਮ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈl ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹੀ ਧਰਮ ਸੀ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਤੇ ਦੂਸਰਾ ਮੁਸਲਮਾਨ ਧਰਮl ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿਚ ਜੋਰ ਸੀ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਵਾਦ ਦਾ , ਜਿਸਨੇ ਸਿਰਫ ਵਰਣ ਵੰਡ ਤੇ ਬਸ ਨਹੀ...
ਸਿੱਖ ਸੁਧਾਰਕ ਲਹਿਰਾਂ -ਅਕਾਲੀ ਲਹਿਰ
ਅਕਾਲੀ ਲਹਿਰ ਅਕਾਲੀ ਲਹਿਰ ਜਾਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੁਧਾਰ ਲਹਿਰ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਲੋਕ ਉਭਾਰ ਸੀ। — ਇਹ ਸੰਨ 1920 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਧ ਦੌਰਾਨ ਅੰਗਰੇਜ਼-ਪ੍ਰਸਤ ਮਹੰਤਾਂ ਤੋਂ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਸੁਤੰਤਰ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਚੱਲੀ ਲਹਿਰ ਸੀ ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 1925 ਵਿੱਚ...
ਸਿੱਖ ਸੁਧਾਰਕ ਲਹਿਰਾਂ – ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਲਹਿਰ
ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਸੰਪ੍ਰਦਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਇੱਕ ਸਹਿਜਧਾਰੀ ਸਿੱਖ ਅਤੇ ਸਰਾਫਾ ਵਪਾਰੀ ਬਾਬਾ ਦਿਆਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀl ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ , ਪਿਸ਼ੋਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਮਗਰੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ ਵਿੱਚ ਆਕੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਕਰ ਲਈ l l ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ...
ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਸੰਕਲਪ
“ਮੁਕਤੀ “ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ — ਛੁਟਕਾਰਾ, ਖ਼ਲਾਸੀ, ਰਿਹਾਈ l ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਅੰਦਰ ਮੁਕਤੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਮੇਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਖ਼ਿਆਲ ਪ੍ਰਚੱਲਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਹਰ ਧਰਮ ਅਨੁਸਾਰ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਚੰਗੇ-ਮੰਦੇ...
ਬਾਬਾ ਆਜੀਤ ਸਿੰਘ ( ਸਪੁੱਤਰ ਦਸਵੇਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ )
ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ (29 ਮਾਘ, 1743 ਬਿਕ੍ਰਮੀ) ਮਾਤਾ ਸੁੰਦਰੀ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਪਾਉਂਟਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ l ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਪੋਸਣਾਂ ਮਾਤਾ ਗੁਜ਼ਰੀ ਜੀ ਅਤੇ ਮਾਮਾ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਚੰਦ ਦੀ ਦੇਖ ਰੇਖ ਵਿੱਚ ਹੋਈ। ਬਾਬਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਇੱਕ ਅਤਿ ਮਹਾਨ ਵਿਰਸੇ ਦੇ ਮਾਲਕ...