ਮਹਾਰਾਣੀ ਜਿੰਦ ਕੌਰ , ਸਿੱਖ ਸਲਤਨਤ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਰਾਣੀ ਸੀ l ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਸੰਨ 1817, ਪਿੰਡ ਚਾੜ੍ਹ ਤਹਿਸੀਲ ਜ਼ਫ਼ਰਵਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਿਆਲਕੋਟ ਵਿਖੇ ਸਰਦਾਰ ਮੰਨਾ ਸਿੰਘ ਔਲਖ਼, ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਜ਼ਿੰਮੀਦਾਰ ਪ੍ਰਵਾਰ ਵਿਚ ਹੋਇਆ। ਜਿੰਦ ਕੌਰ ਦੀ...
Maharaja of Nabha
Maharaja Ripudaman Singh Maharaja Ripurdaman Singh, later known as Sardar Gurcharan Singh was the Maharaja of Nabha , before he was deposed by the Britishers .He was the ruler of the princely state of Nabha for 12...
Travels of Guru Nanak Sahib
During his stay in sultanpur ,Guru Nanak Sahib every early mornings and evenings after the job, accompanied by Mardana used to go to the Vahi Nadi (a small river nearby ) for taking bath, meditating, and singing...
ਉਦਾਸੀ ਮੱਤ
ਉਦਾਸੀ ਮੱਤ ਜਾਂ ਉਦਾਸੀ ਸੰਪ੍ਰਦਾਇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਤਨ ਸੰਪ੍ਰਦਾਵਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈl ਉਦਾਸੀ ਸੰਪ੍ਰਦਾਇ ਦੇ ਬਾਨੀ ਬਾਬਾ ਸ੍ਰੀ ਚੰਦ, ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗੁਰੂ ਸਹਿਬਾਨ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸਹਿਬਜ਼ਾਦੇ ਸਨl ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦਾ...
ਪੰਜਾਬੀ ਸੂਬਾ (1 ਨਵੰਬਰ 1966)
ਪੰਜਾਬੀ ਸੂਬਾ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਨੂੰ ਅਜ਼ਾਦ ਕਰਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਵੀ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਾਂਗ ਅਲੱਗ ਸਟੇਟ ਲੈਣ ਦੀ ਤਜਵੀਜ਼ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀl ਪਰ ਨਹਿਰੂ ਅਤੇ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਜੋ ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਬਜ਼ ਬਾਗ ਦਿੱਖਾਏ ਸੀ, ਉਹਨਾਂ ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਕੇ...
ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵੰਡ – (1947)
ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵੰਡ – (1947) ਇਹ ਲੇਖ 1947 ਦੀ ਪੰਜਾਬ -ਵੰਡ ਬਾਰੇ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ , ਜਦ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਅਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲੀ ਸੀl ਪੰਜਾਬ ਸਰਹੱਦੀ ਇਲਾਕਾ ਸੀ ਇਸ ਕਰਕੇ ਵਕਤ ਵਕਤ ਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਤੇ ਸਰਹੱਦਾਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ l ਕਦੇ ਪੰਜਾਬ “ਸਪਤ ਸੰਧੂ” ਯਾਨੀ...
ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ
ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਜਾਪੁ ਸਾਹਿਬ, ਅਕਾਲ ਉਸਤਤ 33 ਸਵਈਏ, ਖਾਲਸਾ ਮਹਿਮਾ, ਗਿਆਨ ਪ੍ਰਬੋਧ, ਚੰਡੀ ਚਰਿਤ੍ਰ (ਵਡਾ) ਚੰਡੀ ਚਰਿਤ੍ਰ (ਛੋਟਾ), ਚੰਡੀ ਦੀ ਵਾਰ, ਚੋਬਿਸ ਅਵਤਾਰ, ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ, ਚਰਿਤ੍ਰੋ ਪਾਖਯਾਨ, ਜਫਰਨਾਮਾ, ਹਕਾਯਤਾਂ, ਸ਼ਬਦ ਹਜਾਰੇ, ਪਵਿਤਰ ਬਾਣੀਆਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈl...
ਅਕਾਲੀ ਅਖਬਾਰ -1920
ਅਕਾਲੀ ਅਖਬਾਰ ਅਕਾਲੀ ਲਹਿਰ ਦਾ ਮੁਢ ਅਕਾਲੀ ਪੱਤ੍ਰਿਕਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬੱਝਿਆ l ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਿਰੰਜਨ ਸਿੰਘ, ਸਰਦਾਰ ਹਰਚੰਦ ਸਿੰਘ, ਸਰਦਾਰ ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ ਸਮੁੰਦਰੀ , ਮਾਸਟਰ ਸੁੰਦਰ ਸਿੰਘ ਆਦਿ , ਲਾਇਲਪੁਰ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਲੀਡਰ ਕਿਨੇ ਚਿਰਾਂ ਤੋਂ ਸੋਚ ਰਹੇ ਸੀ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ...
ਸਿਖ ਰਹਿਤ ਮਰਯਾਦਾ
ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ-ਹਿੰਦੀ ਸ਼ਬਦ-ਕੋਸ਼ ਅਤੇ ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨਾਭਾ ਅਨੁਸਾਰ: ਸਮਾਜ ਅਥਵਾ ਰਾਜ ਵੱਲੋਂ ਥਾਪਿਆ ਨਿਯਮ। ਜਾਂ, ਜੋ ਦੇਸ ਅਥਵਾ ਸਮਾਜ ਦੀ ਹੱਦ-ਬੰਦੀ ਕਰੇ, ਉਸਨੂੰ ਮਰਯਾਦਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।ਮਨੁੱਖ ਜਦ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੰਸਾਰਕ ਮਰਯਾਦਾ ਦਾ...
ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮੀਰੀ ਪੀਰੀ ਦਾ ਸੰਕਲਪ
ਪੀਰੀ -ਪੀਰ, ਫਕੀਰ, ਦਰਵੇਸ਼, ਜੋਗੀ,ਸੰਤ, ਮਹਾਤਮਾ ਆਦਿ ਮਤਲਬ ਸ਼ੁੱਧ ਆਤਮਾ ਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਆਚਾਰ ਵਾਲੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਰੱਬ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਮੰਨਦਾ ਹੋਵੇ l ਉਹ ਰੱਬ ਜੋ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ਰਚਣਹਾਰ ਹੈ, ਨਿਰਭਉ, ਨਿਰਵੈਰ ,ਅਕਾਲ ਮੂਰਤ ਜੂਨਾ ਰਹਿਤ ਤੇ ...
ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਗੁਰਬਾਣੀ
ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਹਰ ਪਾਸੇ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਬੋਲ ਬਾਲਾ ਹੈl ਅੱਜ ਮਨੁੱਖ ਹਰ ਪਾਸੋਂ ਵਿਕਾਸ ਕਰਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੈ, ਅਸ਼ਾਂਤ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਮਨ ਤੇ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹੈl ਹਰ ਪਾਸੇ ਅਤਿਵਾਦ ਅਤੇ ਦਹਿਸ਼ਤਵਾਦ, ਸਹਿਮ ਹੈ...
ਸੰਖੇਪ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ( 1469- ) Part II
ਅਬਦਾਲੀ ਆਪਣੇ ਮੁਖਬਰਾਂ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਵਡੀ ਫੌਜ਼ ਲੈਕੇ ਸਿੰਘਾ ਤੇ ਹਲਾ ਬੋਲਣ ਲਈ ਆ ਗਿਆ 1 ਸਿਖਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਬਚੇ ਤੇ ਬੁਢੇ ਵੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾ ਨੂੰ ਬੀਕਾਨੇਰ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿਚ ਛਡਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਹੋਇਆ 1 ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦਰਿਆ ਸਤਲੁਜ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਜਗਰਾਓਂ ,ਆਂਡਲੂ...
ਸੰਖੇਪ ਸਿਖ ਇਤਿਹਾਸ (1469 – ) (Part-I)
ਦੁਨਿਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਐਸੀਆਂ ਕਈੰ ਮਿਸਾਲਾਂ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿਚ ਧਰਮ ਦੇ ਅਨੁਆਈਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਧਰਮ ਦੀ ਰਖਿਆ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਵਾਰੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ 1 ਪਰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਧਰਮ /ਮਤ ਲਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਓਹ ਖੁਦ ਵੀ ਨਾ ਮੰਨਦਾ ਹੋਵੇ ਉਸਦੀ ਰਖਿਆ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸਭ ਕੁਝ ਵਾਰ ਦੇਵੇ , ਇਤਿਹਾਸ...
ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਦਾ ਸੰਕਲਪ
ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵ ਪੂਰਨ ਕਰਮ ਹੈl ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨਾਲ ਇਸਦਾ ਅਹਿਮ ਰਿਸ਼ਤਾ ਹੈl ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹੀ ਧਰਮ ਸੀ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਤੇ ਦੂਸਰਾ ਮੁਸਲਮਾਨ ਧਰਮl ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿਚ ਜੋਰ ਸੀ ਤਾਂ ਸਿਰਫ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਵਾਦ ਦਾ , ਜਿਸਨੇ ਸਿਰਫ ਵਰਣ ਵੰਡ ਤੇ ਬਸ ਨਹੀ...
ਸਿੱਖ ਸੁਧਾਰਕ ਲਹਿਰਾਂ -ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਲਹਿਰ
ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਰਾਜ ਦੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਚਾਹੇ ਭਾਰਤ ਗੁਲਾਮ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤਾਲੀਮ ਹਾਸਲ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋਇਆl ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਈਸਾਈਆਂ ਦੀਆਂ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਆਪਣੇ ਧਰਮ ਦਾ ਥਾਂ ਥਾਂ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਣ ਲੱਗੇ l ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਹਮ ਸਮਾਜ ਤੇ...
ਸਿੱਖ ਸੁਧਾਰਕ ਲਹਿਰਾਂ -ਅਕਾਲੀ ਲਹਿਰ
ਅਕਾਲੀ ਲਹਿਰ ਅਕਾਲੀ ਲਹਿਰ ਜਾਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੁਧਾਰ ਲਹਿਰ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਲੋਕ ਉਭਾਰ ਸੀ। — ਇਹ ਸੰਨ 1920 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਧ ਦੌਰਾਨ ਅੰਗਰੇਜ਼-ਪ੍ਰਸਤ ਮਹੰਤਾਂ ਤੋਂ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਸੁਤੰਤਰ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਚੱਲੀ ਲਹਿਰ ਸੀ ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 1925 ਵਿੱਚ...
ਸਿੱਖ ਸੁਧਾਰਕ ਲਹਿਰਾਂ – ਨਾਮਧਾਰੀ ਲਹਿਰ
ਨਾਮਧਾਰੀ ਇੱਕ ਉਪ ਫਿਰਕਾ ਹੈ, ਜੋ ਨਾਮਧਾਰੀ ਜਾਂ ਕੂਕਾ ਅਖਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਬਹੁਤਾ ਪੁਰਾਣਾ ਨਹੀਂ। ਪਿਛਲੀ ਸਦੀ ਦੇ ਅੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਦਾ ਆਰੰਭ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਸੰਚਾਲਕ ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਜੋ ਹਰ ਵਕਤ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਸੀ ,ਇਸ ਕਰਕੇ ਇਸ ਲਹਿਰ...