ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮਹਾਨ ਤਪੱਸਵੀ, ਆਦਰਸ਼ਕ ਸਿੱਖ, ਸਮਾਜ ਸੁਧਾਰਕ ਅਤੇ ਕਰਮਯੋਗੀ ਸੰਤ ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਖਾਲਸਾ ਦਾ ਜਨਮ 21 ਅਕਤੂਬਰ 1932 ਨੂੰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਨਿਤਨੇਮੀ ਤੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸੇਵਕ ਜੱਥੇਦਾਰ ਝੰਡਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਮਾਤਾ ਲਾਭ ਕੌਰ ਜੀ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਪਿੰਡ...
ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ (1872-1957)
ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਕਵੀ ਤੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਵਿਦਵਾਨ ਸਨ ਇਨ੍ਹਾ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਰਚੇਤਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਓਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰੰਪਰਾਵਾਦੀ ਲੀਂਹਾਂ ਤੋਂ ਆਧੁਨਿਕ ਲੀਂਹਾਂ ਤੇ ਪਾਇਆ। ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ’ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ...
ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਨਾਭਾ (30 ਅਗਸਤ 1861-24 ਨਵੰਬਰ 1938)
ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਜਗਤ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਵਿਲਖਣ ਯੋਗਦਾਨ ਸਦਕਾ ਭਾਈ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਨਾਮ ਸ਼ਰੋਮਣੀ ਵਿਦਵਾਨਾ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚੋਂ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ਤੇ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।ਉਹ ਉੱਨੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸਨ । ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਗ੍ਰੰਥ ਮਹਾਨ ਕੋਸ਼...
ਸਰਦਾਰ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ – ਆਈ.ਸੀ.ਐਸ. (1909-1986)
ਸਿਰਦਾਰ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ ਪੰਜਾਬ, ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀਅਤ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਅਲੰਬਰਦਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ, ਭਾਸ਼ਣਾਂ ਅਤੇ ਕੰਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਹਿੰਦੀ, ਉਰਦੂ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ, ਅਰਬੀ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਦੇਸੀ-ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ...
ਸੰਤ ਅੱਤਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਸਤੂਆਣਾ ( 1866-1927)
ਸੰਤ ਅੱਤਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 28 ਮਾਰਚ 1866 ਨੂੰ ਸਰਦਾਰ ਕਰਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਤੇ ਮਾਤਾ ਭੋਲੀ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ, ਪਿੰਡ ਚੀਮਾ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸੰਗਰੂਰ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ। ਇਨ੍ਹਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਇਸ ਸਧਾਰਨ ਕਿਸਾਨ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾ ਕੋਲ ਪੜਾਈ ਲਈ ਕਿਸੇ ਮਿਸ਼ਨਰੀ ਸਕੂਲ ਭੇਜਣ ਲਈ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਸਨ1 ਸੋ ਪਿੰਡ...
ਭਾਈ ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਠੀਕਰੀਆਂ ਵਾਲਾ (1886-1935)
ਸ਼ਹੀਦ ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ ਪਿੰਡ ਠੀਕਰੀਵਾਲਾ (ਬਰਨਾਲਾ) ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਦੇਵਾ ਸਿੰਘ ਫੁਲਕੀਆ ਤੇ ਮਾਤਾ ਹਰ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ 24 ਅਗਸਤ 1886 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਪਿੰਡ ਦਾ ਮੁੱਢ 300 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਬੱਝਿਆ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਚੜ੍ਹਦੇ ਪਾਸੇ ਇੱਕ ਥੇਹ ਹੈ ਜੋ ਕਦੀ...
ਗਿਆਨੀ ਦਿਤ ਸਿੰਘ ( 21 ਅਪ੍ਰੈਲ 1852-6 ਸਤੰਬਰ 1901 )
ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀਆਂ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਇਕ ਖ਼ਬਰ ਛੱਪੀ ਕਿ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਖਤਮ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਉਂਦੇ ੨੫ ਸਾਲਾਂ ਤਕ ਜਦ ਕਿਸੇ ਨੇ ਸਿੱਖ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨੇ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਫੋਟੋ ਹੀ ਮਿਲਣਗੀਆਂ। ਇੰਝ ਉਹ ਲਿਖਦੇ ਵੀ...
ਸਾਈੰ ਮੀਆਂ ਮੀਰ (ਅੰਦਾਜ਼ਨ 1550 – 11 ਅਗਸਤ 1635),
ਸਾਈ ਮੀਆਂ ਮੀਰ ਇਕ ਰੂਹਾਨੀ ਦਰਵੇਸ਼ ,ਨੇਕ ਸੀਰਤ ਤੇ ਨਿਮਰਤਾ ਪੁੰਜ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸਿਧ ਸੂਫ਼ੀ ਸੀ1 ਉਹ ਖਲੀਫਾ ਓਮਰ ਇਬਨ al-ਖਤਾਬ ਦੇ ਸਿਧੇ ਉੱਤਰ-ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾ ਦਾ ਜਨਮ ਸਵੇਸਤਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਜੋ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪਛਮੀ ਹਦ ਹੈ1 ਸਾਈਂ ਮੀਆਂ ਮੀਰ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਂਅ...
ਬੀਬੀ ਕੋਲਾਂ
ਕਾਜ਼ੀ ਰੁਸਤਮ ਖਾਨ ਬੀਬੀ ਕੋਲਾਂ ਦਾ ਪਿਤਾ ਸੀ 1 ਉਨ੍ਹੀ ਦਿਨੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਗਵਾਲੀਅਰ ਦੀ ਜੇਲ ਤੋਂ ਰਿਹਾ ਹੋਕੇ ਲਾਹੋਰ ਆਏ ਹੋਏ ਸਨ 1 ਰੁਸਤਮ ਖਾਨ ਦਾ ਘਰ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਡੇਰੇ ਕੋਲ ਸੀ 1 ਕਾਜ਼ੀ ਕੋਲ ਇਕ ਬੀਮਾਰ ਘੋੜਾ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਉਸਨੇ ਬਹੁਤ ਇਲਾਜ਼ ਕਰਵਾਇਆ ਪਰ...
“ਰਾਜ ਕਰੇਗਾ ਖਾਲਸਾ ਆਕੀ ਰਹੇ ਨਾ ਕੋਇ”
“ਰਾਜ ਕਰੇਗਾ ਖਾਲਸਾ ਆਕੀ ਰਹੇ ਨਾ ਕੋਇ ਖੁਆਰ ਹੋਇ ਸਭ ਮਿਲੇਂਗੇ ਬਚੇ ਸ਼ਰਨ ਜੋ ਹੋਇ” ਇਸ ਦੋਹਿਰੇ ਬਾਰੇ ਮੰਨੇ ਪਰਵਨੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਦੋਹਿਰਾ ਦਾ ਸਬੰਧ ਉਸ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਹੈ ਜੋ ...
ਪੰਥ ਰਤਨ ਮਾਸਟਰ ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ (1885-1967)
20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਨਿਡਰ ਤੇ ਪੰਥਕ ਸੋਚ ਦੇ ਨੇਤਾ ਪੰਥ ਰਤਨ ਮਾਸਟਰ ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਸਿਖ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਇਕ ਉਚਾ ਤੇ ਅਹਿਮ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਘਾਲਣਾ ,ਸਿਆਣਪ,ਪੰਥਕ ਸੂਝ -ਬੂਝ ਧਾਰਮਿਕ ਜੀਵਨ ,ਕੁਰਬਾਨੀ ਤੇ ਤਪ-ਤਿਆਗ ਦੇ ਆਸਰੇ ਆਪਣੇ ਜਿੰਦਗੀ ...
ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਸਿੰਘ (1815-1885)
ਬਾਬਾ ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਪੰਥਕ ਆਗੂ ਸੀ ਜੋ ਅਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਰਾਜ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕਰਨ ਤੇ ਸਿਖ ਰਾਜ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਤੇ ਸਪਨੇ ਦੇਖਦੇ ਸੀ1 ਉਹ ਸਾਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਸਿਖ ਜੋ ਉਸ ਵਕਤ ਤਕ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦਸੇ ਰਾਹਾਂ ਤੋਂ ਭਟਕ ਗਏ ਸੀ ਮੁੜ ਗੁਰਮਤਿ ਅਨੁਸਾਰ ਘੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿਚ ਲਗੇ ਰਹੇ...
ਸਰਦਾਰ ਸੁਬੇਗ ਸਿੰਘ -ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸਿੰਘ ਜੀ
ਸ਼ਹੀਦ ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੌ 1 ਸ਼ਹੀਦ ਉਸ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰਥ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਉੱਠ ਕੇ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ, ਦੇਸ਼ ਕੌਮ ਅਤੇ ਧਰਮ ਲਈ ਅਰਪਣ ਕਰਨ ਦਾ ਜਜ਼ਬਾ ਹੋਵੇ । ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਅਨਗਿਣਤ ਹੀ ਸਿਰਲੱਥ, ਸੂਰਬੀਰ, ਅਣਥੱਕ ਤੇ ਬਹਾਦਰ ਜੋਧੇ ਹੋਏ ਹਨ...
ਭਾਈ ਨੰਦ ਲਾਲ ਜੀ ਗੋਇਆ
ਗੁਰਮਤਿ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਭਾਈ ਨੰਦ ਲਾਲ ਜੀ ਦੀ ਖਾਸ ਜਗਹ ਹੈ 1 ਇਹ ਇਸਲਾਮੀ ਵਿਦਿਅਕ ਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਥਲੇ ਪਲੇ ਪੜੇ ਤੇ ਪ੍ਰਵਾਨ ਚੜੇ 1 ਇਸਲਾਮੀ ਤੱਸਵਫ਼ ਦਾ ਰੰਗ ਇਨ੍ਹਾ ਦੇ ਉਪਰ ਸਪਸ਼ਟ ਚੜਿਆ ਦਿਖਦਾ ਸੀ 1 ਇਹ ਫ਼ਾਰਸੀ ਤੇ ਅਰਬੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਵਡੇ ਵਿਦਵਾਨ ਸਨ 1 ਉਹ...
ਭਗਤ ਲਖਸ਼ਮਣ ਸਿੰਘ (1863-1944)
ਭਗਤ ਲਕਸ਼ਮਣਸਿੰਘ ਅਥਾਹ ਸਿਖੀ ਜਜਬਾ ਰਖਣ ਵਾਲੇ ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ ਹੋਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾ ਨੇ ਵਿਦਿਆ ਅਤੇ ਪਤਰਕਾਰੀ ਵਿਚ ਸਿਖੀ ਦੀ ਨਿਗਰ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ 1 ਉਨ੍ਹਾ ਨੇ ਕਰਜਾ ਚੁਕਕੇ ਸੁਖੋ ਅਤੇ ਕਲਰ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਖਾਲਸਾ ਸਕੂਲ ਖੋਲੇ 1 ਕਈ ਸਿਖਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਦੇ ਆਸਰੇ ਸਿੱਖ ਨੁਕਤੇ-ਨਜ਼ਰੀਆ ਨੂੰ...